Günümüzde en çok bilinen teknoloji şirketlerinin hikayelerine yakından bakalım. Nasıl oldu da bu şirketler bir teknoloji devine dönüştü, kurucuları kimler, hikayeleri nedir bunları araştırmaya çalıştık. İlk önce Apple ile başlayalım.
İçindekiler
Apple
1 Nisan 1976’da Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne tarafından kuruldu. Kuruluş amacı Apple I kişisel bilgisayar kitini satmaktı. MOS 6502 işlemciye sahip olan Apple I günümüz bilgisayarlarından daha basit olarak CPU, RAM ve ekran çipi halinde bir bilgisayardı. Sadece 200 adet üretilen Apple I, aynı yılın Temmuz ayında 666 dolara satışa çıktı. 3 Ocak 1977’de ise Jobs ve Wozniak hisselerin hepsini satın aldı. Aslında kuruluş hikayesi daha eskiye dayanıyor diyebiliriz. 1972 yılında iki iyi arkadaş olan Jobs ve Wozniak ev yapımı bilgisayarlara olan merakları üzerine çalışmaya başladılar 4 yıl sonra aralarına Wayne’i de ekleyen Jobs-Wozniak ikilisi 1976’da resmi olarak Apple şirketini kurdu.
İkili Apple I’den sonra Apple II’yi geliştirdi. Apple II renkli grafikler oluşturabilen dünyanın ilk kullanıcı dostu bilgisayarıydı. Steve Jobs, 1978 yılında Apple Lisa projesi üzerinde çalışmaya başladı fakat ekip ile arasındaki uyuşmazlıklar nedeniyle 1982’de Jef Raskin’in düşük bütçeli bilgisayar projesi olan Macintosh’ı üstlendi. Bunun üzerine Lisa ve Macintosh ekipleri arasında hangi ürünün daha önce piyasaya çıkacağına dair bir yarış başladı. Yarışı 1983 yılında Lisa ekibi kazandı ve halka satılan GUI’a sahip ilk bilgisayar Lisa oldu. Fakat yüksek fiyat etiketi ve az sayıdaki yazılımı nedeniyle başarılı olamadı.
Bu sıralarda, şirket büyümüş kurumsal bir yapıya ulaşmıştı. Jobs ve arkadaşları birkaç konuda anlaşamayınca yönetim kurulu kararı ile Steve Jobs’un yönetim yetkileri elinden alındı ve ardından Jobs kendi kurduğu şirketten istifa etti. Ancak bu noktadan sonra, Apple şirketi için işler tersine dönmeye başlamıştı. 1993’te şirketin 188 milyon dolar zararda olduğu açıklandı. Çözümü ise Jobs’un Apple’dan ayrıldıktan sonra kurduğu NeXT şirketini satıp alıp onların yazılımlarını kullanmakta buldular. Böylece Jobs, Apple’a geri döndü.
Apple, iyi mühendisliğe sahip fakat pahalı yazılımlar üretirken Microsoft, Windows ile düşük fiyatlı kişisel bilgisayarlara yönelik yazılımlar üretmeye odaklanarak pazar payını artırmaya devam etti. Apple yüksek kar marjlarına güvenerek açık bir karşılık geliştirmedi. Bunun yerine Microsoft’a karşı Apple Lisa’da kullanılana benzer grafiksel kullanıcı arayüzü kullandıkları gerekçesiyle dava açtı.
2001 yılında Apple’ın en önemli ürünlerinden biri olan iPod Kasım ayında piyasaya sürülmesinden bu yana 400 milyondan fazla sattı. 2004 yılına geldiğimizde ise iPhone geliştirilmeye başlandı. 2006 yılında ise Apple Intel temelli Mac bilgisayar üretmeye başladı. 2007 yılında Apple, cep telefonu alanında yenilik yapan iPhone ürünüyle büyük başarı yakaladı. Buna ek olarak uygulama satın almak için kurduğu mağaza yeni bir iş modeli yarattı. İlk iPhone ise 29 Haziran 2007’de piyasaya sürüldü.
Jobs’a göre Apple ürünlerinin başına getirilen i harfi ben,birey,internet ve bilgiyi temsil ediyordu. Steve Jobs 24 Ağustos 2011’de şirketin yönetim kurulu başkanlığından ayrıldığını açıkladı ve görevi Tim Cook’a bıraktı. Ancak 5 Ekim 2011 tarihinde ailesi tarafından yayınlanan bir bildiride “Steve Jobs aile üyeleri başucunda ve sükunet içinde vefat etti.” açıklaması yapıldı. Apple geçtiğimiz hafta itibarı ile 1 trilyon dolar bütçeye sahip olan ilk şirket oldu.
Microsoft
Ocak 1975’de Altair 8800 bilgisayar sisteminin tanıtımını gördükten birkaç gün sonra Bill Gates, bilgisayarın tasarımcısı MITS(Micro Instrumentation and Telemetry Systems) ile temasa geçti. Paul Allen ile Altair 8800 üzerinde çalışan BASIC yazılım dilinin bir versiyonunu geliştirdiklerini belirtti. Paul Allen MITS’e yazılımın tanıtımını yapmaya gitti. Paul Allen Altair 8800’i daha önce kullanmamış olmasına karşın tanıtımı başarılı oldu. Tanıtımın sonunda MITS Bill Gates ve Paul Allen’dan Altair bilgisayarları için BASIC yazılımlama dilinin telif hakkını satın aldı. Kârlı bir iş fırsatı yakaladıkları düşüncesiyle Bill Gates Harvard Üniversitesi’ndeki hukuk eğitimini yarıda bırakıp Paul Allen ile birlikte 4 Nisan 1975’de Microsoft şirketini kurdu.
1980’lerin ortalarında ise kişisel bilgisayarlara yönelik MS-DOS işletim sistemi ile birlikte piyasaya hakim oldu. Ardından diğer işletim sistemi olan Windows 1.0’ı 20 Kasım 1985’de çıkardı. Microsoft’un ilk işletim sistemi olan MS-DOS’tan farklı olarak Windows’ta aynı anda çok sayıda yazılımla çalışmak mümkündü.
Aradan geçen yıllar içinde Microsoft bir dünya devi olmuş, sahibi Bill Gates’i dünyanın en zengin insanı haline getirmiştir. Ancak bu zenginliği herkesin düşündüğü şekilde sadece geliştirdiği işletim sistemini satarak değil ayrıca sektördeki büyük açıkları kapatabilecek nitelikte yazılan yazılımların daha kendisi için tehlike teşkil edecek aşamaya getirmeden satın almasıyla başarabilmiştir.
Microsoft’un satın aldığı önemli şirketler ise şu şekilde; LinkedIn, Skype, Mojang.
Microsoft Windows’un kapalı kaynak kodlu olmasından dolayı bazı geliştiriciler Linux tabanlı işletim sistemlerini tercih etmekte. Günümüzde Microsoft, PC işletim sistemleri pazarında ve ofis yazılımları pazarında pazar lideridir, ancak tüm işletim sistemleri hesaba katıldığında liderliği Android’e kaptırmıştır. Şirket ayrıca masaüstü bilgisayarlar ve sunucular için hem bireylere hem de kurumlara yönelik çeşitli yazılım ve hizmetler geliştirmektedir. Bunlar arasında Bing arama motoru, MSN adlı dijital hizmetler pazarı, ve Visual Studio yazılım geliştirme platformu sayılabilir.
Mark Zuckerberg’in 2004 yılında kurduğu ve şu an dünyanın en çok ziyaret edilen sosyal ağı olan Facebook’un hikayesi oldukça ilginç. Facebook’u kurmadan önce üniversitenin ilk yılında, okulun en yakışıklı ve en güzel öğrencilerinin seçildiği Facemash sitesini kuran Zuckerberg, sitede Harvard’daki tüm öğrencilerin fotoğraflarını barındırıyordu. Ancak fotoğrafları bulmak için, üniversitenin veri tabanına girmesi gerekiyordu. Veri tabanına sızdığı ortaya çıkan Zuckerberg, disipline verilince okulu bıraktı.
Bunun ardından Zuckerberg 2.sitesi olan Facebook’u kurdu. Bu site öncelikle Harvard öğrencileri için kurulmuştu ancak daha sonra öğrenciler arasında popülerleşen Facebook kısa bir süre içinde Boston civarındaki okulları da içine aldı. Kurulduğu ilk sene içerisinde Amerika’daki tüm okulları kapsadı. Facebook’a ilk sene içinde sadece okulun e-posta adresiyle üye olunabilirken kısa süre içinde bu değişti ve tüm e-posta adreslerine açık hale geldi. 2006 yılının sonuna doğru yaklaşırken Facebook herkes tarafından kullanılabilir oldu.
Mark Zuckerberg tarafından 2003 yılının sonuna doğru geliştirilmeye başlanan Facebook’un öncelikli hedefi üniversiteler arasındaki bağlantıyı güçlendirmekti. Mark Zuckerberg bu sosyal ağı daha da güçlendirmek istiyordu ve TheFacebookLLC adı altında kurduğu şirketle birlikte Facebook’a kurumsal bir kimlik kazandırdı.
Facebook ismini Amerika üniversitelerinde okulların öğrencilere doldurttuğu “paper facebook”tan alır. Kısa sürede hızla büyüyen Facebook’a bir sürü teklif gelmiştir ancak Zuckerberg Facebook’u satmak istemediğini belirtmiştir. Şu an hisselerin büyük bir kısmını hala elinde barındırıyor. Geçmişte bir sürü satın alma teklifi yapılan şirkete en büyük 3 teklifi Microsoft, Google ve Yahoo yaptı. Yahoo 2006’da 1 milyar dolar teklif yaparken, Microsoft ise 2010 yıllarında dudak uçuklatan bir teklif yapmıştı tam 15 milyar dolar ancak Zuckerberg’in şirketi satmak gibi bir planı olmadığını anlayınca küçük bir hisse alarak sonradan büyüme planı yapmıştı. Google ise Facebook’u birkaç kez satın almayı denedi ancak başarısız oldu. Google’ın en önemli teklifi 2.3 milyar civarında.
Google’ın kuruluş süreci 1996 Ocak ayında Kaliforniya’daki Stanford Üniversitesi’nde doktora öğrencileri olan Larry Page ve Sergey Brin’in araştırma projesiyle başladı. Bugün kullandığı alan adını 15 Eylül 1997’de etkinleştirdi ve 4 Eylül 1998’de Google şirketi resmen kuruldu. Şirket merkezi arkadaşları Susan Wojcicki’nin Kaliforniya’da bulunan garajı olarak belirlendi. Stanford Üniversitesi’nde doktora yapan bir öğrenci olan Craig Silverstein ilk çalışan olarak işe alındı.
Google.com dünyanın en çok ziyaret edilen web sitesi olurken, Google’ın geliştirdiği Android işletim sistemi ise akıllı telefon pazarının yüzde 85’ini elinde bulunduruyor. Hizmetlerini şirketleştirerek yeniden yapılanan Google, bugün 743 milyar dolar değer biçilen ve teknolojinin neredeyse her alanında faaliyet gösteren Alphabet’e dönüştü.
Web arama motoruyla yetinmeyen ve büyüme ivmesini 10 yıl içinde hiç kaybetmeyen Google, sunduğu yeni servislerle de kullanıcılarını dört bir yandan elinde tutmanın gayreti içerisine girdi. El attığı her pazarda karşısına yeni ve ciddi rakipler alan Google, buna rağmen web arama motoru pazarında olduğu gibi diğer servislerde de başarılı olmasını bildi. Blog servisiyle günlük tutan ve yazılarını milyonlarla paylaşmak isteyen kullanıcılarını düşünen Google, Gmail ile e-posta pazarına da el atarak Microsoft ve Yahoo! gibi ciddi rakiplerine meydan okudu. 2006’da Google, YouTube’u 1.6 milyar dolara satın alarak büyük bir video barındırma sitesini almış oldu.
Google sadece bir arama motoru olmanın çok ötesinde. Google’un sunduğu önemli hizmetlere bakacak olursak Google Haritalar, Google Çeviri, Google Drive gibi birçok hizmeti mevcut. Özellikle telefon işletme sistemi pazarında Android ile liderliğini sürdürmekte.
Intel
Dünyanın en büyük yarı iletken üreticisi olan Intel, 1968 yılında Gordon Moore tarafından kuruldu. İlk olarak 1971 yılında Intel 4004 mikroişlemcisiyle piyasaya çıkmıştır. Sadece bilgisayar üreticilerinin bildiği mikroişlemci markasını, kullanıcılara da öğretmeyi başaran Intel bunu reklam kampanyası sayesinde yapmıştır. Günümüz bilgisayarlarının büyük kısmında Intel işlemcileri kullanılıyor.
Intel, AMD’nin 1995 yılından sonraki sürecinden olumsuz etkilenmiştir. AMD 1995 yılından sonra araştırma geliştirme etkinliklerine ağırlık vermesiyle, masaüstü bilgisayarlarda kullanılmak üzere ilk olarak 64 bit işlemcilerini piyasaya sürmüştür. Intel, AMD’den 64bit patentini satın alıp kendi 64bit işlemcilerini piyasaya sürmüştür.
Intel düşük seviyeli işlemci fiyatlarını 2005 yılına kadar sürdürdü. 2005 yılından sonra ise işlemci fiyatlarında artış yaşandı. Intel işlemci rekabetini “Core i3, Core i5, Core i7, Core i9″ ile çok üst düzeye çıkardı.
Intel bunların yanında Yüksek Eğitim Programı ile üniversite öğrencilerine birinci sınıf araştırma liderliği, doğrudan teknoloji desteği ve girişimcilik becerileri kazandırarak yerel ekonomilere teknoloji uzmanlığı ve bilgi transferi sağlamaktadır. Bu, 90’dan fazla ülkede yaklaşık 3000 akademik kurum ile iş birliği yapılarak gerçekleştirilmektedir.
Intel, aralarında Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Boğaziçi Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi ve Koç Üniversitesi’nin de bulunduğu üniversiteler ile çalışmalar gerçekleştirmenin yanı sıra öğrenim, giyilebilir teknolojiler ve nesnelerin interneti (IoT) alanında da ileri düzey araştırmalar yürütmektedir.
Samsung
Samsung, Lee Byung-Chul tarafından 1938 yılında kurulmuş olan Güney Kore merkezli bir şirkettir. Şirket işe Kore’de bir gıda ihracatçısı olarak başladı ve Çin’e kurutulmuş balık, meyve, sebze ve un gibi gıda ürünleri ihraç ediyordu. Samsung çeşitli şirketlerden oluşan bir grup olup, bunlardan en önemlisi, Samsung Elektronik’tir.
Samsung Electronics ise 1969’da elektronik sektörüne televizyon üreterek adım attı. Samsung’un ürettiği ilk siyah beyaz televizyon 1970 yılında piyasaya sürüldü. 1990’lı yılların başlarında ise Samsung kişisel bilgisayarlarda kullanmak için hard diskler üretmeye başladı. Bugün bile hala hard disk ve hafıza kartları Samsung’un ürün yelpazesinin büyük bir kısmını oluşturuyor.
Sonrasında ev içine dair kişisel teknolojileri üreten Samsung, üretimine renkli televizyon, kişisel bilgisayar gibi hayat kolaylaştırıcı unsurları almaya başladı. Bugün ise bu serüven akıllı telefonlar, monitör ve TV’ler ile devam etmekte. Samsung öylesine farklı alanlarda üretim yapıyor ki her alanda Samsung marka bir şeyler görmek mümkün.
Samsung uzun süre, Apple, Sony, HTC ve Nokia gibi müşteriler için sabit disk cihazları, lityum-iyon piller, yarı iletkenler, çipler, flash bellekler gibi elektronik bileşenlerin önemli bir üreticisi olmuştur. Samsung internete bağlanabilen ilk telefonunu 1999 yılında piyasaya sürmüştür. Öyle ki cep telefonu Samsung’un günümüzde en kârlı olduğu elektronik ürün haline geldi. Tarih bazında daha çok bilgi için kendi sitelerine buradan ulaşabilirsiniz.
Emre, küçüklüğünden beri oyunlarla büyüdü ve uzun zamandır da farklı yerlerde oyunlara dair içerikler oluşturdu. Şimdi ise arkadaşları ile kendi oluşumlarında içerik üretmeye devam ediyor.
John Wick'in Yıldız Oyuncusu Lance Reddick Hayatını Kaybetti
John Wick film serisi ile bilinen usta oyuncu Lance Reddick 60 yaşında hayatını kaybetti. Polis kaynaklarının açıkladığı bilgiye göre Lance Reddick’in cansız bedeni Cuma sabahı saat 9:30 civarında evinde bulundu. Ölüm nedeni şu anda belirsiz, ancak bunun doğal sebeplerden olduğu söyleniyor. Oyuncu geçtiğimiz sene ise Resident Evil dizisinde Albert Wesker olarak rol almıştı. Lance Reddick’i […]